O amygdalinie krążą legendy…. Lekarze ją odradzą, pacjenci często wierzą w jej działanie. A jak jest naprawdę? Czy amygdalina działa? Czy leczy raka?

PS. Jeśli zamiast czytać wolisz słuchać to posłuchaj 52 odcinka podcastu Dr Maja Czerwińska Podcast… Lub czytaj dalej 🙂

Amygdalina (czyli inaczej glikozyd cyjanogenny) nazywana jest czasami witaminą B17. Jednak oczywiście nie jest to prawda – amygdalina nie jest witaminą. Z chemicznego punktu widzenia składa się z dwóch cząsteczek glukozy, jednej cząsteczki benzaldehydu i jednej cząsteczki cyjanowodoru (ten cyjanowodór zapamiętajcie bo przyda nam się to przy dalszych rozważaniach).  

Działanie amygdaliny

Gdzie jest amygdalina? Zwykle pozyskiwana jest z migdałów a także pestek moreli, brzoskwini, czereśni, jabłek czy śliwek. Chociaż to pestki moreli jako źródło amygdaliny są najczęściej dostępne.

Pomimo, że sama substancja została odkryta w 1830 roku to była wykorzystywana dużo wcześniej jako środek przeciwbólowy i przeciwzapalny. Bowiem amygdalina ma właśnie właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne. Ma także działanie antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne i przeciwnowotworowe. I o tym ostatnim właśnie sobie porozmawiamy. Bo od bardzo dawna naukowców mocno zastanawiało: czy amygdalina leczy raka? Ale najpierw opowiedzmy o jednej ważnej sprawie…

Czy amygdalina jest trująca?

Sama amygdalina nie jest toksyczna, jednak cyjanowodór już tak. Być może kojarzycie otruwanie cyjankiem, które było „modne” zwłaszcza podczas II wojny światowej. Dlaczego amygdalina tak działa? Jedzenie amygdaliny powoduje zatrucie cyjankiem, ponieważ  w wyniku jej rozkładu powstaje cyjanowodór. I to cyjanowodór właśnie doprowadza do zatrucia organizmu. Odpowiedzialna za rozkład amygdaliny (i tym samym uwolnienie cyjanowodoru) jest β-glukozydaza. Co ciekawe to enzym ten nie jest naszym enzymem. Mamy go dzięki bakteriom jelitowym. Objawy zatrucia cyjankiem to na początku: nudności, ból głowy, senność, nadciśnienie. W miarę rozwoju objawów lub większej dawki pojawiają się zaburzenia rytmu serca, bradykardia, duszność, utrata przytomności. Szacuje się, że przy stężeniu cyjanku we krwi 2,5-3,0mg/l pojawiają się drgawki, obrzęk, śpiączka oraz zapaść sercowo-naczyniowa.

W związku z β-glukozydazą pojawiła się pierwsza teoria mówiąca dlaczego amygdalina miałaby „zabijać” komórki nowotworowe. Sądzono, że komórki nowotworowe zawierają sporo β-glukozydazy oraz β-glukoronidazy więc podanie amygdaliny miałoby spowodować zatrucie komórek nowotworowych. Od razu jednak napiszę, że nie jest to prawda – badania tego nie potwierdziły.

Amygdalina a rak – badania naukowe?

Natomiast, niezależnie od mechanizmu, obserwowano że faktycznie – amygdalina działała „zabójczo” na komórki raka. Jak to się działo? Amygdalina może hamować wzrost komórki nowotworowej poprzez blokowanie cyklu komórkowego, indukcję apoptozy (większa ekspresja proapoptycznego białka Bax i mniej ekspresja antyapoptycznego białka Bcl-2 i kaspazy-3), efekt cytotoksyczny oraz modulowanie funkcji układu immunologicznego. Wiemy to z badań na liniach komórkowych.

W badaniach in vitro zaobserwowano zahamowanie cyklu w przypadku linii komórkowych (spadek fazy G2/M i fazy S oraz wzrost fazy G0 i G1) raka prostaty a także raka okrężnicy. Zaobserwowano również zmniejszenie ekspresji białek cyklu komórkowego tj CKD1, CKD2, cykliny A oraz cykliny B. Z innych wskaźników, amygdalina może zmniejszać wydzielanie czynnika martwicy nowotworu TNF alfa, interleukiny 1beta i IL-6, które działają prozapalnie. Qian i wsp. odkryli zdolności amygdaliny do hamowania szlaku AKT-mTOR, dzięki czemu amygdalina mogłaby działać antyproliferacyjnie. Podobne działanie przeciwnowotworowe odkryto również na liniach komórkowych raka nerki, raku szyjki macicy oraz komórek białaczki.

Co ciekawe, nie każde źródło amygdaliny działało tak samo. W badaniach Sireesha i wsp. wykazano, że ekstrakt z migdałów 50 μg/ml wykazał skuteczność zabijania komórek w 78% natomiast ekstrakt z moreli 100 μg/ml wykazywał działanie 82%. Dodatkowo, potwierdzili oni, że cytotoksyczność związana jest z obecnością β-glukozydazy w komórkach raka. Enzym ten rozkłada amygdalinę i powoduje uwolnienie cyjanowodoru.

Po badaniach in vitro przyszła pora na badania z udziałem zwierząt i ludzi. Szybko jednak okazało się, że trzeba znaleźć inną drogę niż doustna. Pojawiły się dwa duże problemy. Po pierwsze amygdalina (jak już wiecie) po podaniu doustnym jest toksyczna. Po drugie bardzo słabo wchłania się z przewodu pokarmowego. Powodowałoby to, że żeby uzyskać efekt przeciwnowotworowy potrzeba dużo amygdaliny a to z kolei jest zagrażające dla zdrowia i życia.

W związku z tym rozpoczęto badania nad innymi formami amygdaliny. I tak powstał Letril – syntetyczna amygdalina w formie dożylnej. Amygdalina podawana dożylnie nie jest toksyczna bo pomija przewód pokarmowy. Letril był wykorzystywany w latach 50 XX wieku ale już na początku lat 80 został wycofany. Dlaczego?

Niestety, badania nie dały jednoznacznych wyników potwierdzających skuteczność amygdaliny. W zasadzie efektów nie było prawie wcale

Jedyne badania na większej grupie tj na 175 pacjentach wykazały, że efekt obserwowano u 1(!) pacjenta z rakiem żołądka. Efekt utrzymywał się do 10 tygodni po zakończeniu terapii amygdaliną. U części chorych zaobserwowano nawet wzrost guzów po zakończeniu leczenia!

Widzicie więc, że amygdalina nie działa. A w zasadzie działa tylko wtedy kiedy podamy ją bezpośrednio do komórki. Natomiast zażywana doustnie może być bardzo niebezpieczna!  Wnioski z badań pokazują, że stosunek ryzyka do korzyści dla amygdaliny doustnej jest zbyt wysoki. Spożywanie amygdaliny związane jest ze zbyt dużym ryzykiem toksyczności. Zgłaszane były przypadki zatrucia w wyniku stosowania suplementów amygdaliny a także po spożywaniu pestek czy ekstraktów z pestek brzoskwini lub moreli. Dlatego jej stosowanie na raka jest bezsensowne. Z jednej strony skuteczne działanie w małej dawce nie wywołała efektu przeciwnowotworowego a z drugiej strony duże dawki wywołają zatrucie.

Dlatego absolutnie przestrzegam przed spożyciem amygdaliny!!!!!

Bezpieczeństwo

I jeszcze na zakończenie dla osób, których jeszcze nie przekonałam. Jeśli ktoś zastanawia się nad małymi dawkami amygdaliny (pomimo tego, że małe dawki nie zadziałają) to pamiętajcie, że nie znamy toksyczności amygdaliny! Jest ona indywidualna!

Teoretycznie, śmierć może wywołać około 50 gorzkich migdałów (nie mylić z normalnymi migdałami, te są bezpieczne). Ale zależy to od wieku, diety, masy ciała a przede wszystkim naszych bakterii jelitowych. W badaniach na myszach zaobserwowano, że jeśli myszom pozbawiono flory bakteryjnej to dawka 300mg/kg mc była tolerowana. Wystarczyło tą samą dawkę podać myszom z „normalnymi” bakteriami i 60% myszy umierało! Okazuje się też, że niedobór witaminy B12 i duża ilość witaminy C zwiększają toksyczność amygdaliny więc jeszcze mniejsza dawka może wywołać zatrucie. Dlatego suplementacja amygdaliną może być śmiertelnie (i to dosłownie) niebezpieczna!

• Instagram
• Facebook
• Spotify

1.  Blaheta RA, Nelson K, Haferkamp A, Juengel E. Amygdalin, quackery or cure? Phytomedicine. 2016;23(4):367–376. doi:10.1016/j.phymed.2016.02.004
2. Chen Y, Ma J, Wang F, Hu J, Cui A, Wei C, et al. Amygdalin induces apoptosis in human cervical cancer cell line HeLa cells. Immunopharmacol Immunotoxicol 2013;35:43‑51
3. Jaswal V, Palanivelu J, Ramalingam C. Effects of the Gut microbiota on amygdalin and its use as an anti-cancer therapy: substantial review on the key components involved in altering dose efficacy and toxicity. Biochem Biophys Rep. 2018;14:125–132. doi:10.1016/j.bbrep.2018.04.008 
4. Juengel E, Thomas A, Rutz J, et al. Amygdalin inhibits the growth of renal cell carcinoma cells in vitro. Int J Mol Med. 2016;37(2):526‐532
5. Kwon HY, Hong SP, Hahn DH, Kim JH. Apoptosis induction of Persicae Semen extract in human promyelocytic leukemia (HL‑60) cells. Arch Pharm Res 2003;26:157‑61.
6. Liczbiński P, Bukowska B. Molecular mechanism of amygdalin action in vitro: review of the latest research. Immunopharmacol. Immunotoxicol. 2018;40(3):212–218. doi:10.1080/08923973.2018.1441301
7. Sireesha D, Reddy BS, Reginald BA, Samatha M, Kamal F. Effect of amygdalin on oral cancer cell line: An in vitro study. J Oral Maxillofac Pathol 2019;23:104-7
8. Shi J., Chen Q., Xu M., Xia Q., Zheng T., Teng J., Li M., Fan L.: Recent updates and future perspectives about amygdalin as a potential anticancer agent: A review. Cancer Medicine. 2019;8:3004–3011.
9. Song Z., Xu X.: Anti-tumor effects of amygdalin. Journal of Cancer Research and Therapeutics – Volume 10 – Special Issue 1- 2014
10. Qian L, Xie B, Wang Y, et al. Amygdalin‐mediated inhibition of non‐small cell lung cancer cell invasion in vitro. Int J Clin Exp Pathol. 2015;8(5):5363‐5370.
11. Zhou J., Hou J., Rao J., Zhou C., Liu Y., Gao W.: Magnetically Directed Enzyme/Prodrug Prostate Cancer Therapy Based on β-Glucosidase/Amygdalin. International Journal of Nanomedicine 2020:15 4639–4657
12. Song  Z, Xu X. Advanced research on anti-tumor effects of amygdalin. J Cancer Res Ther 2014; 10  (suppl. 1):3-7
13. Park H-J, Yoon S-H, Han L-S i wsp. Amygdalin inhibits genes related to cell cycle in SNU-C4 human colon cancer cells. World J Gastroenterol 2005; 11(33):5156-61
14. Milazzo S, Lejeune S, Ernst E. Laetrile for cancer: a systematic review of the clinical evidence. Support Care Cancer. 2007 Jun;15(6):583-595. doi: 10.1007/s00520-006-0168-9. Epub 2006 Nov 15. PMID: 17106659.